Krachtig partnerschap tegen natuurrampen

Sinds 2011 werken het Filipijnse en Nederlandse Rode Kruis samen. Frederike de Graaf, partnership en portfolio coördinator voor de Filipijnen, vertelt over de kracht van het Filipijnse Rode Kruis tijdens rampen en over de samenwerking met onze vereniging. 
“Als je kijkt naar het lijstje partnerlanden heeft de Filipijnen een specifiek profiel. De nadruk ligt vooral op de voorbereiding van rampen en op klimaatadaptatie.” 

Tyfoon Haiyan

Het Filipijnse Rode Kruis is tot in de kern een noodhulporganisatie. “Je ziet dat ze heel goed zijn in het verlenen van noodhulp. Dat zit in hun vezels,” vervolgt Frederike. “Twee jaar na de start van het partnerschap kwam de grote tyfoon Haiyan. Die heeft ontzettend veel schade aangericht en duizenden mensenlevens gekost. We ondersteunden toen de nasleep. Tegelijkertijd werden mensen wakker geschud: een natuurramp mag nooit meer zoveel schade aanrichten. In de samenwerking kwam de focus te liggen op voorbereiding op rampen. Met de steun van de Nationale Postcode Loterij en het Prinses Margriet Fonds (PMF) startten projecten die werken aan het versterken en voorbereiden van lokale gemeenschappen.”

Mangrovebossen en waterputten

Een gezamenlijk project met PMF in de stad Tacloban laat de integrale aanpak van het Filipijnse Rode Kruis zien. Dit houdt in dat er met allerlei zaken rekening wordt gehouden. Samen met de lokale bevolking en andere belanghebbenden, zoals de gemeente, scholen en maatschappelijke organisaties, brachten ze in kaart wat de lokale risico’s en noden zijn en hoe deze het beste kunnen worden aangepakt.

Naast waterputten slaan, een rampenplan opstellen en het trainen van vrijwilligers zijn ook mangroves geplant. Tijdens een tsunami of orkaan slaat het water met een enorme kracht tegen de kust. Mangroves vormen een buffer die de kustlijn, de bewoners en hun bezittingen beschermt tegen water en wind. “Ik heb daar ook mogen kijken, dat is super indrukwekkend,” zegt Frederike. “Het is heel belangrijk dat deze mangrovebossen goed worden onderhouden.” 

Samenwerking Wereld Natuur Fonds

Een aantal jaar geleden heeft de Internationale Federatie van het Rode Kruis (IFRC) een wereldwijde samenwerking gesloten met het Wereld Natuur Fonds (WNF). Frederike: “In de Filipijnen werken de lokale organisaties nu samen. Het WNF brengt de kennis van de natuur en lokale ecosystemen mee en het Filipijnse Rode Kruis de verankering in en de kennis van de lokale gemeenschappen - de humanitaire kracht. Samen werken ze aan het versterken en beschermen van lokale gemeenschappen. Dit doen ze onder het motto: ‘working with nature to protect people – samenwerken met de natuur om mensen te beschermen’.”

Afgelopen november groeide tyfoon Fung-Wong razendsnel uit tot een supertyfoon, met windsnelheden boven de 185 km/uur. Uit voorzorg werden meer dan 900.000 mensen geëvacueerd. Dankzij tijdige waarschuwingen konden velen een veilige plek zoeken. 

Red Cross 143

Om gemeenschappen beter voor te bereiden heeft het Filipijnse Rode Kruis een uniek systeem ontwikkeld: het zogenaamde Red Cross 143-systeem. “In iedere gemeenschap staan minimaal één leider en 43 vrijwilligers paraat om bij een ramp direct te handelen. Als er een ramp plaatsvindt, zijn de mensen die daar wonen als eerste ter plaatse. Daarom is het cruciaal om goed getrainde mensen in de gemeenschap te hebben,” legt Frederike uit. Op dit moment start dit systeem bij alle 104 lokale afdelingen. Het einddoel is 1,8 miljoen getrainde 143-vrijwilligers in het hele land. Hiermee geeft het Filipijnse Rode Kruis invulling aan hun slogan: always first, always ready, always there - altijd voorop, altijd paraat, altijd aanwezig.

Niet alleen het trainen van gemeenschappen is essentieel, maar ook het vergroten van bewustwording. Een goede voorbereiding zorgt ervoor dat de gevolgen van een ramp kleiner zijn. Het lokale Rode Kruis besteedt daarom ook veel aandacht aan het opzetten van noodplannen en waarschuwingssystemen, veilige opvanglocaties en rampenoefeningen met alle betrokken partijen. 

Dichterbij het vuur

Het Filipijnse Rode Kruis werkt aan het versterken van hun logistieke structuur. “Op dit moment worden alle noodhulpoperaties vanuit het hoofdkantoor in Manila gecoördineerd. Gezien de omvang van het land en de vele eilanden ondersteunen we bij het opzetten van regionale magazijnen met een klein logistiek centrum. Deze komen op diverse eilanden en bevatten allerlei materialen voor noodhulp. Hierdoor kan er tijdens een ramp makkelijker en sneller hulp worden verleend.”

Van actiemodus naar lange termijn

Kenmerkend voor het Filipijnse Rode Kruis is het vermogen om verschillende partijen samen te brengen. Dit is van groot belang voor een succesvolle klimaataanpak en het bouwen van sterkere gemeenschappen. De Filipijnse overheid ondersteunt klimaatacties en voorbereiding op rampen met budgetten op nationaal, regionaal en lokaal niveau. Het nationale Rode Kruis heeft de ambitie om zich meer te richten op programma’s voor de lange termijn. Frederike: “Nu zie je dat iedereen bij een ramp in de actiemodus schiet. Ook mensen die verantwoordelijk zijn voor andere projecten worden gemobiliseerd. Dat is niet ideaal voor de impact op lange termijn. In de toekomst wil je noodhulpoperaties en ontwikkelingsprojecten naast elkaar uitvoeren.”

“Het Filipijnse Rode Kruis is een heel bekende en gerespecteerde organisatie die kan bouwen op een enorm netwerk van gemotiveerde en goed getrainde vrijwilligers,” benadrukt ze. “Het gaat erom de organisatie voor te bereiden op de toekomst. Als partner proberen we daar zo goed mogelijk aan bij te dragen.”