Aandacht en een luisterend oor: een dag in de vluchtelingenopvang
Leestijd 5 minuten
In de dynamische omgeving van de vluchtelingenopvang in Katwoude zetten Rode Kruis-vrijwilligers zich met passie in. In het verhaal ‘de dag van’ ontmoeten we vrijwilliger Rahel Karim. Hij laat zien wat er allemaal gebeurt op de locatie waar vluchtelingen worden opgevangen. Rahel biedt niet alleen praktische ondersteuning maar ook een luisterend oor. Deze vorm van aandacht is belangrijk om de bewoners te steunen.
De opstart
In de vluchtelingenopvang in Katwoude zijn altijd twee vrijwilligers aanwezig van het Rode Kruis. Vandaag werkt Rahel samen met vrijwilliger Salima. Voordat de werkzaamheden beginnen, starten de vrijwilligers met een gezamenlijke briefing met het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers). Salima vertelt: “Tijdens de briefing worden er verschillende dingen besproken. Denk aan bijzonderheden en de planning van de middag.” Rahel vult zijn collega aan: “Op donderdagmiddag is de kledingwinkel geopend en hebben de bewoners de verplichting om zich te melden. Het is dan extra druk op de opvanglocatie. Melden is voor bewoners belangrijk om hun plek te behouden.” Zodra de briefing is afgerond gaan de vrijwilligers naar de gezamenlijke ruimte van de opvanglocatie. Daar ontmoeten zij de bewoners.
Kledingwinkel
Op de opvanglocatie is een kledingwinkel, die wordt gerund door buurtvrijwilligers. Kennissen of mensen uit de wijk kunnen kleding doneren aan de opvanglocatie, bedoeld voor de bewoners. Rahel: “In de kledingwinkel ontvangen de bewoners gedoneerde kleding. De uitdaging ligt in het eerlijk verdelen van deze kleding. Soms willen mensen dezelfde kledingstukken. Wij zijn er om te zorgen dat iedereen eerlijk geholpen wordt. Het komt ook weleens voor dat er onvoldoende passende producten zijn. Dan kijken we hoe we die producten toch kunnen krijgen. De bewoners hebben weinig, dus uiteindelijk wil je dat iedereen iets krijgt. Op de opvang zijn ook minderjarige, alleenreizende vluchtelingen. Zij mogen alleen met een brief van de coördinator kleding hier halen. Er is dan altijd een medewerker van COA aanwezig die verantwoordelijk is voor de opvang van deze alleenreizende jongeren.”
Activiteiten
Salima heeft samen met andere Rode Kruis-vrijwilligers een aantal activiteiten voor de bewoners bedacht. Denk aan yoga, of sieraden maken. Deze activiteiten worden vaak gegeven op woensdag. Salima: “Het is fijn dat de bewoners op deze manier iets kunnen doen. Anders zitten zij alleen maar op hun kamer. Daarnaast oefenen we Nederlands met ze.” Rahel voegt toe: “Het is fijn om met Salima samen te werken. We supporten elkaar. De combinatie van een man en een vrouw op een opvanglocatie is ook erg belangrijk. Je ziet dat vrouwen sneller naar Salima gaan, en de mannen eerder naar mij.” Salima bevestigt: “Soms moeten bewoners hun verhaal even kwijt. Ik ben blij dat ze mij weten te vinden voor een luisterend oor.”
Nieuwsgierig
Rahel: “Wanneer er geen activiteit is, spreken we veel bewoners in de gezamenlijke ruimte. We vragen hoe het met ze gaat. Vaak vertellen ze dan over hun problemen met hun asielprocedure. Ook helpen we de bewoners met praktische dingen. Soms vertalen we brieven, bijvoorbeeld van de dokter. Of leggen we uit hoe je een betaalrekening opent. Daarnaast zijn de bewoners erg nieuwsgierig naar het leven in Nederland en naar de multiculturele samenleving. Hoe ziet bijvoorbeeld de economische- of politieke situatie eruit? Soms stuur ik dan een YouTube-video door in het Arabisch, waarin de Nederlandse maatschappij wordt beschreven. De bewoners vinden dat heel interessant. Ik vertel ook altijd dat iedereen in dit land gelijk behandeld wordt. Dat is heel belangrijk.”
Luisterend oor
Rahel: “Ik ben Koerdisch en kom uit Irak. Toen ik naar Nederland kwam, heb ik zelf acht jaar in een asielzoekerscentrum gezeten. De asielprocedure duurde lang. Door mijn verleden weet ik hoe de bewoners zich voelen en kan ik hen goed helpen. In het asielzoekerscentrum heb ik geleerd om met mensen met verschillende nationaliteiten om te gaan. Ik spreek zes talen. Het is daardoor makkelijker om het vertrouwen te krijgen van bewoners. Op de opvanglocatie spreken ze Arabisch, Farsi, Koerdisch, Spaans, Engels en Turks. Vertrouwen bouw je op vanwege de activiteiten en gesprekken. Aandacht geven en luisteren, zorgt dat mensen opbloeien. Ooit vertelde een jongen tegen mij dat hij het leven niet meer zag zitten. Ik heb toen 1,5 uur met hem gepraat. Na het gesprek kon hij weer vooruitkijken." Salima vult aan: “Zulke gesprekken zijn natuurlijk heftig. Daarom hebben we een handleiding hoe we hier het beste mee om kunnen gaan. Zo handelen alle collega’s hetzelfde.”
Afsluiting
“De dag eindigen we met een debriefing met het COA. We maken na de inzet een kort verslag van de inzet, waarin we vermelden wat er allemaal is gebeurd. Daarnaast benoemen we of er extra wensen zijn voor de kledingwinkel en of er bewoners zijn die extra hulpverlening nodig hebben. Dit verslagje delen we met alle Rode Kruis-vrijwilligers van de opvanglocatie en onze coördinator. Op deze manier blijven we allemaal up-to-date,” vertelt Salima tot slot.